 |
Nho được trồng để làm rượu vang rất nhạy cảm với các điều kiện khí hậu |
Theo kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Reviews Earth and Environment, khoảng 90% vùng ven biển và vùng có độ cao thấp ở Nam Âu và California có thể không còn khả năng sản xuất rượu vang ngon trong điều kiện bền vững về kinh tế vào cuối thế kỷ này nếu sự nóng lên toàn cầu vượt quá 2°C. Tuy nhiên, các khu vực khác có thể được hưởng lợi: tiềm năng phát triển có thể tăng lên ở các khu vực như miền bắc nước Pháp và British Columbia (Canada), và nhiệt độ tăng có thể dẫn đến sự phát triển của các khu vực trồng trọt mới ở các quốc gia xa xôi như Đan Mạch.
Lâu nay, nho được trồng để làm rượu vang rất nhạy cảm với các điều kiện khí hậu như nhiệt độ và hạn hán khắc nghiệt. Những tác động này đã được nhìn thấy trên toàn thế giới đối với sản lượng, thành phần của nho và chất lượng rượu vang.
Các nhà khoa học khẳng định, biến đổi khí hậu có thể tạo ra những thay đổi lớn ở các vùng trồng nho trên toàn cầu. Các vườn nho truyền thống sẽ bị suy thoái nhưng lại mở ra những cơ hội mới ở những vùng khác.
Theo đó, các nhà nghiên cứu từ các cơ quan khoa học Pháp - gồm INRAE (Viện nghiên cứu công về nông nghiệp, thực phẩm và môi trường của Pháp), Bordeaux Sciences Agro, CNRS (Trung tâm nghiên cứu khoa học quốc gia), Đại học Bordeaux và Đại học Bourgogne - đã hợp tác cùng nhau tạo ra bản đồ sản xuất rượu vang trong tương lai.
Bản đồ toàn cảnh này quan sát, theo dõi xu hướng phát triển về các mối đe dọa và lợi ích tiềm năng mà biến đổi khí hậu mang lại cho các vùng trồng nho mới và hiện có. Họ kết luận rằng, ở mọi châu lục, “sẽ có người chiến thắng khí hậu và có kẻ thua khí hậu”.
Các vùng trồng nho chủ yếu nằm ở vĩ độ trung bình, nơi có khí hậu đủ ấm để nho chín, nhưng không có nhiệt độ quá cao và tương đối khô để tránh áp lực mạnh của nấm bệnh. Nhiệt độ tăng - một trong những triệu chứng tiêu biểu nhất của biến đổi khí hậu - đẩy nhanh quá trình phát triển của cây nho và khiến nho chín sớm trong thời kỳ nóng nhất của mùa hè.
Việc thu hoạch ở hầu hết các vườn nho hiện nay bắt đầu sớm hơn từ hai đến ba tuần so với 40 năm trước, ảnh hưởng đến nho và tạo nên phong cách rượu vang. (Ở Pháp - nơi các hồ sơ đã được lưu giữ trong nhiều thế kỷ - các nhà khoa học đã có thể theo dõi sự thay đổi của khí hậu thông qua ngày thu hoạch nho được ghi lại từ năm 1354). Ví dụ, nhiệt độ tăng có thể thay đổi mùi vị của rượu nếu nho mất tính axit, tăng độ cồn trong rượu và thay đổi mùi thơm.
Trên quy mô toàn cầu, biến đổi khí hậu có thể làm giảm diện tích bề mặt có thể trồng trọt ở các vùng sản xuất rượu vang hiện tại và tăng diện tích này ở các vùng khác. Nếu sự nóng lên toàn cầu vượt quá 2°C, khoảng 90% các khu vực trồng nho truyền thống ở vùng đồng bằng và ven biển của Tây Ban Nha, Ý, Hy Lạp và miền nam California có thể không thể sản xuất rượu vang chất lượng cao, do nguy cơ hạn hán quá mức và các đợt nắng nóng thường xuyên hơn.
Ngược lại, nhiệt độ cao hơn có thể cải thiện sự phù hợp của các khu vực khác để sản xuất rượu vang chất lượng, bao gồm miền bắc nước Pháp, các bang Washington và Oregon ở Hoa Kỳ, tỉnh British Columbia ở Canada và Tasmania ở Úc. Họ thậm chí có thể tạo ra các vùng rượu vang mới ở Bỉ, Hà Lan và Đan Mạch.
 |
Bản đồ trồng nho |
Tuy vậy, khoảng 25% vùng sản xuất rượu vang hiện tại có thể được hưởng lợi từ việc tăng nhiệt độ giới hạn ở mức 2°C và khoảng 26% có khả năng duy trì sản xuất bằng các biện pháp quản lý phù hợp. Các nhà nghiên cứu cho rằng, mức độ nóng lên toàn cầu dưới 2 °C có thể được coi là ngưỡng an toàn cho hơn một nửa số vườn nho truyền thống.
Ngược lại, khi nhiệt độ tăng vượt quá 2°C, 70% các vùng sản xuất rượu vang hiện tại có thể đánh mất điều kiện phù hợp để trồng nho. Cụ thể, 29% có thể gặp điều kiện khí hậu quá khắc nghiệt, cản trở việc sản xuất rượu vang cao cấp, trong khi tương lai của 41% còn lại sẽ phụ thuộc vào tính khả thi hiệu quả của các biện pháp thích ứng hiệu quả.
Khu vực trồng nho dường như có sự dịch chuyển. Theo WineGB, nước Anh đã hưởng lợi trong sản xuất rượu vang: diện tích vườn nho trên khắp nước Anh đã tăng 74% trong 5 năm qua. Nghề trồng nho hiện đại diện cho một trong những ngành nông nghiệp phát triển nhanh nhất của Anh.
Các khu vực khác sẽ ngày càng trở nên thịnh vượng về rượu vang như bang Washington và Oregon ở Mỹ, Tasmania ở Úc và các vùng phía bắc nước Pháp. Các vựa nho ở Argentina sẽ phải di chuyển về phía nam xuống Patagonia, còn các vườn nho ở Ecuador và Colombia trên dãy Andes sẽ phải dịch lên cao hơn.
Theo nghiên cứu, sự xuất hiện của các loại bệnh và sâu bệnh mới cũng như sự gia tăng tần suất của các hiện tượng cực đoan là những thách thức sắp tới đối với các nhà sản xuất. Vườn nho có thể chịu được sự nóng lên toàn cầu dưới giới hạn 2°C bằng cách sử dụng nhiều giống nho và gốc ghép chịu hạn hơn và bằng cách áp dụng các phương pháp quản lý giúp bảo tồn nước trong đất tốt hơn, chẳng hạn như giảm mật độ vườn nho và bảo vệ chống xói mòn, như đã được chứng minh bằng một số nghiên cứu được thực hiện với sự hợp tác với người trồng nho.
Các chiến lược thích ứng cũng phụ thuộc nhiều vào điều kiện địa phương và chỉ có giá trị nếu chúng có thể đảm bảo khả năng tồn tại về mặt kinh tế của sản xuất. Mặt khác, các nhà sản xuất ở vĩ độ cao hơn có thể thấy sản lượng và chất lượng rượu vang của họ tăng lên nhờ nhiệt độ tăng.
Nghiên cứu này xác nhận mối đe dọa ngày càng tăng mà biến đổi khí hậu gây ra đối với chất lượng rượu vang được sản xuất tại các vườn nho truyền thống. Nó cũng xác nhận giới hạn quan trọng 2°C mà vượt quá giới hạn nóng lên toàn cầu sẽ tạo ra những thay đổi lớn cần thiết trong sản xuất rượu vang trên toàn thế giới.
Học cách thích nghi với biến đổi khí hậu là cần thiết, nhưng lưu ý: khi nghiên cứu phát huy tiềm năng cho các vùng rượu vang mới, cần phải thân thiện với môi trường. Môi trường sống hoang dã có thể bị đe dọa khi nông dân dọn đất để trồng vườn nho. Và thậm chí, chuyển đổi đất nông nghiệp hiện có sang trồng nho đồng nghĩa với việc ít đất canh tác dành cho sản xuất lương thực hơn. Nếu những vườn nho mới được tưới tiêu, điều này sẽ làm tăng sự cạnh tranh về nguồn nước ngọt./.
