 |
Người dân trên đường phố ở quận Wayanad ở Kerala, Ấn Độ, vào ngày 26/4 năm 2024. (Ảnh: AFP) |
Nghiên cứu công bố hôm 14/5 được thực hiện bởi nhóm các nhà khoa học World Weather Attribution. Nhóm các nhà nghiên cứu sử dụng các mô hình khí hậu đã được thiết lập để nhanh chóng xác định: liệu biến đổi khí hậu do con người có góp phần gây ra các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt trên khắp thế giới hay không?
Cuối tháng 4 vừa qua, nhiệt độ thiêu đốt được cảm nhận trên khắp các khu vực rộng lớn của châu Á. Từ Gaza ở phía Tây - nơi hơn 2 triệu người phải đối mặt với tình trạng thiếu nước sạch, thiếu chăm sóc sức khỏe và các nhu yếu phẩm khác do cuộc ném bom của Israel - đến Philippines ở phía Đông Nam, với nhiều khu vực của lục địa trải qua nhiệt độ trên 40 độ C trong nhiều ngày liên tiếp.
Báo cáo cho biết, đợt nắng nóng kéo dài 15 ngày vốn bắt đầu vào giữa tháng Tư sẽ “hầu như không thể xảy ra, ngay cả trong điều kiện El Nino” nếu không có tác động của hiện tượng nóng lên toàn cầu do con người gây ra.
Các khu vực ở Trung Đông chứng kiến nhiệt độ cao kỷ lục trong thời gian từ 24-26/4, trong đó Tel Aviv chạm tới mức 40,7 độ C. Báo cáo ước tính do biến đổi khí hậu nhiệt độ cực đoan ở Tây Á có khả năng xảy ra cao gấp 5 lần.
Friederike Otto, tác giả nghiên cứu và là nhà khoa học khí hậu tại Đại học Imperial ở London, cho biết: “Người dân khổ sở và thiệt mạng khi nhiệt độ tháng 4 tăng vọt ở châu Á”. Tác giả cho rằng, “Nếu con người tiếp tục đốt nhiên liệu hóa thạch, khí hậu sẽ tiếp tục ấm lên và những người dễ bị tổn thương sẽ tiếp tục thiệt mạng”.
 |
Một ngày nắng nóng gay gắt ở Kuala Lumpur vào tháng trước (Ảnh: EPA-EFE) |
Trong tháng 4, ít nhất đã có 28 trường hợp tử vong liên quan đến nhiệt độ đã được báo cáo ở Bangladesh, 5 trường hợp ở Ấn Độ và 3 trường hợp ở Gaza. Sự gia tăng số ca tử vong do nắng nóng cũng đã được báo cáo ở Thái Lan và Philippines trong năm nay.
Nắng nóng cũng có tác động lớn đến nông nghiệp, gây thiệt hại mùa màng và giảm năng suất. Giáo dục cũng bị tác động khi các kỳ nghỉ học phải kéo dài và trường học ở một số quốc gia phải đóng cửa, ảnh hưởng đến hàng nghìn học sinh.
Cũng trong tháng 4, Myanmar, Lào và Việt Nam đã phá kỷ lục về ngày nóng nhất; Còn Philippines trải qua đêm nóng nhất từ trước đến nay với nhiệt độ thấp nhất là 29,8 độ C. Ở Ấn Độ, nhiệt độ lên tới 46 độ C. Tháng 4 được xem là nóng kỷ lục trên toàn cầu và là tháng thứ 11 liên tiếp phá kỷ lục tháng nóng nhất.
Các chuyên gia khí hậu cho biết, tình trạng nắng nóng cực độ ở Nam Á trước mùa gió mùa đang trở nên thường xuyên hơn và nghiên cứu cho thấy, nhiệt độ khắc nghiệt hiện tại trong khu vực nóng hơn khoảng 0,85 độ C do biến đổi khí hậu.
Aditya Valiathan Pillai, chuyên gia về kế hoạch nhiệt tại tổ chức tư vấn Sustainable Futures Collaborative có trụ sở tại New Delhi, cho biết: “Những phát hiện này về mặt khoa học là đáng báo động”. “Nhưng đối với những người trên mặt đất sống trong điều kiện bấp bênh, nó có thể cực kỳ nguy hiểm.”
Pillai không phải là một phần của nghiên cứu. Ông cho rằng, cần nâng cao nhận thức về rủi ro nhiệt, đầu tư công và tư nhân để đối phó với tình trạng nhiệt độ ngày càng tăng. Bên cạnh đó cần nghiên cứu thêm về tác động của nó để đối phó với các đợt nắng nóng trong tương lai.
Pillai nói: “Tôi nghĩ, nhiệt độ hiện là một trong những rủi ro hàng đầu về sức khỏe đối với hàng triệu người trên thế giới cũng như sự phát triển kinh tế của các quốc gia”./.
