 |
Ảnh chụp từ trên cao cho thấy những con phố ngập lụt ở trung tâm thành phố Porto Alegre, Rio Grande do Sul, Brazil, hôm 13/5/2024 (ảnh Reuters) |
Hai tuần sau những cơn mưa xối xả, sông Guaiba chảy qua thủ phủ bang Porto Alegre đang dâng cao trở lại, vượt qua mức cao nhất mọi thời đại. Tại bang Rio Grande do Sul, đường phố của hàng chục thị trấn cũng biến thành những dòng sông chảy chậm.
Chỉ trong khu vực xung quanh Porto Alegre, nơi bốn con sông hội tụ tạo thành sông Guaiba, các nhà nghiên cứu ước tính gần 3.800 km2 đã bị ngập lụt. Con số này lớn hơn diện tích đô thị của khu vực đô thị Washington DC, bao gồm 10 quận ở hai bang liền kề.
Hàng trăm ngàn gia đình phải chạy trốn lũ lụt. Thảm họa đã khiến ít nhất 147 người tử vong và 127 người vẫn mất tích. Điều này có thể sẽ là nguyên nhân cho việc di cư do khí hậu lớn nhất ở Brazil trong lịch sử gần đây.
Theo các nhà khoa học, vị trí của Nam Brazil là nơi giao nhau của các dòng hải lưu nhiệt đới và vùng cực nên đã gây ra những thời kỳ hạn hán và mưa ngày càng dữ dội do biến đổi khí hậu. Chính sự tàn phá khốc liệt ở Rio Grande do Sul xảy ra sau lũ lụt vào nửa cuối năm ngoái, khiến nhiều người trong số 538.000 người hiện phải rời bỏ nhà cửa và phải cân nhắc những biện pháp thích ứng khắc nghiệt hơn.
 |
Lũ lụt liên tiếp khiến hàng trăm người dân ở Brazil phải cân nhắc đến việc di cư (ảnh Reuters) |
Lần thứ ba trong bảy tháng, doanh nhân Cassiano Baldasso phải di chuyển xe cút kít đầy bùn khỏi nhà của ông ở Muçum, một thị trấn nhỏ cách Porto Alegre 150 km về phía thượng nguồn, do nước dâng cao trở lại. Baldasso đã cứu gia đình mình vào tháng 9 bằng cách trèo lên nóc ngôi nhà hai tầng của họ cho đến khi họ được đội cứu nạn giải cứu vào lúc nửa đêm.
Tôi không biết mình sẽ di dời đi đâu. Nhưng đó sẽ là một nơi nào đó cách xa con sông, nơi mạng sống của chúng tôi sẽ không gặp nguy hiểm, Baldasso nói với Reuters.
Thị trưởng Mateus Trojan cho biết, nhiều người trong số 5.000 cư dân của Muçum sẽ phải di dời. Văn phòng của ông đang có kế hoạch xây dựng lại 40% thị trấn ở nơi khác.
Cũng trong trận lũ lụt đó, nhà của Maria Marlene Venancio bị cuốn trôi và cô mất tất cả. Tháng này, ngôi nhà thuê nơi cô chuyển đến bị ngập sâu 1,5 mét (5 ft). Cô lo sợ đã đến lúc phải rời Muçum.
Maria Marlene Venancio nói với Reuters: "Tôi nghĩ một ngày nào đó thị trấn sẽ trở thành một dòng sông và chúng tôi sẽ khó sống ở đây. Những người có tiền đều sẽ rời đi".
Thống đốc Eduardo Leite cho biết, theo tính toán ban đầu, Rio Grande do Sul sẽ cần ít nhất 19 tỷ reais (3,7 tỷ USD) để xây dựng lại sau thảm họa. Chính phủ liên bang đã đề nghị phong tỏa 11 tỷ reais khoản thanh toán nợ trong ba năm.
Trên đường phố Muçum và các thị trấn lân cận khác, nước rút chậm để lại cảnh tượng hoang tàn với đồ đạc, quần áo và đồ dùng chất đống trước nhà. Maria Ines Silverio đã trở về nhà nhưng cô vẫn cất quần áo trong túi nilon vì sợ nước sông lại dâng cao. Cô ấy có khoản thế chấp 30 năm và nói rằng cô ấy không đủ khả năng để rời đi.
 |
Người dân dọn bùn đất sau mưa lũ nhưng không chắc chắn nó sẽ quay lại (ảnh Reuters) |
Maria Ines Silverio cho biết: “Khi chúng tôi mua nhà, đây không phải là khu vực bị ngập lụt. Hiện tại, nước sông đang ngày càng dâng cao”.
Các chuyên gia môi trường cảnh báo rằng, không có giải pháp thay thế nào cho một số thị trấn trong bang ngoài việc di dời toàn bộ khu vực lân cận.
Nhà sinh thái học Marcelo Dutra, giáo sư tại Đại học Liên bang Rio Grande cho biết: “Chúng ta cần di chuyển cơ sở hạ tầng đô thị ra khỏi môi trường có nguy cơ cao và trả lại không gian cho các dòng sông… để chúng không còn tác động đến các thành phố ở mức độ lớn như vậy nữa”.
Ông nói: “Chúng ta không thể chống lại thiên nhiên. Chúng ta phải thức tỉnh trước sức mạnh đang bảo chúng ta cần phải thích nghi và tôn trọng thiên nhiên”./.
