Tên lửa tư nhân của Nhật Bản phát nổ ngay sau khi phóng

Tên lửa thương mại Kairos đang cố gắng đưa một vệ tinh vào quỹ đạo đã phát nổ ngay sau khi phóng ở miền trung Nhật Bản. Vụ nổ đang được điều tra.
Tên lửa Kairos của Space One phát nổ sau khi cửa hàng cánh từ bệ phóng ở Kushimoto, quận Wakayama, Nhật Bản, Thứ Tư hôm 13/3/2024. (ảnh Kyodo News qua AP)

Tên lửa Kairos của Space One phát nổ sau khi cửa hàng cánh từ bệ phóng ở Kushimoto, quận Wakayama, Nhật Bản, Thứ Tư hôm 13/3/2024. (ảnh Kyodo News qua AP)

Japan Times đưa tin, vào lúc hơn 11h sáng 13/3 (giờ địa phương), tên lửa nhiên liệu rắn Kairos dài 18 mét, nặng 23 tấn, đã phát nổ chỉ vài giây sau khi cất cánh tại một bãi phóng ở mũi bán đảo Kii, thị trấn Kushimoto, tỉnh Wakayama, Nhật Bản.

Tên lửa Kairos sử dụng nhiên liệu rắn của công ty khởi nghiệp Space One có trụ sở tại Tokyo, Nhật Bản. Tên lửa mang theo một vệ tinh giám sát thử nghiệm cỡ nhỏ khoảng 100kg của chính phủ, với dự định đưa nó vào quỹ đạo cách bề mặt Trái Đất khoảng 500 km.

Nhiệm vụ của Kairros là đưa vệ tinh do chính phủ chế tạo vào quỹ đạo quanh Trái đất để thu thập nhiều thông tin khác nhau, bao gồm cả việc theo dõi những mối nguy hiểm có thể xảy ra từ các vụ phóng tên lửa từ nước láng giềng Triều Tiên. Nhưng một trong những mục đích chính của nó là để Nhật Bản bắt kịp khi các vụ phóng tên lửa ở đây đã tụt hậu so với Mỹ và Trung Quốc. Việc ra mắt đã bị trì hoãn nhiều lần. Tuy nhiên, nó đã phát nổ ngay sau khi phóng lần đầu tiên.

Video trực tuyến cho thấy, tên lửa Kairos bị nổ tung ở một khu vực miền núi có nhiều cây cối. Một cột khói khổng lồ bao trùm khu vực và ngọn lửa bùng lên ở một số điểm. Lực lượng cứu hỏa phun nước, cố gắng dập tắt ngọn lửa.

Cảnh quay trực tiếp trên đài truyền hình NHK cho thấy các mảnh vỡ vương vãi từ trên trời xuống và sau đó các mảnh cháy thành than rải rác trên mặt đất.

Theo Sở cứu hỏa thành phố Kushimoto, tỉnh Wakayama, không có thương tích nào được báo cáo và đám cháy đã được kiểm soát.

Space One cho hay, vụ phóng tên lửa đã bị dừng 5 giây sau khi cất cánh. Vấn đề được hệ thống tự động của tên lửa phát hiện nhưng vẫn chưa rõ ràng và vẫn đang được điều tra. Vụ phóng được tự động hóa cao và cần khoảng 10 nhân viên tại trung tâm điều khiển mặt đất.

Tên lửa Kairos bị nổ tung ở một khu vực miền núi có nhiều cây cối (ảnh Kyodo News qua AP)

Tên lửa Kairos bị nổ tung ở một khu vực miền núi có nhiều cây cối (ảnh Kyodo News qua AP)

Công ty cho biết, sự cố xảy ra ở bước thứ hai của quá trình phóng, với bước đầu tiên là cất cánh và tất cả các mảnh của tên lửa đã hạ cánh xuống tài sản của Space One. Chủ tịch Masakazu Toyoda nói với các phóng viên: “Chúng tôi đang xem xét những gì đã xảy ra theo hướng tích cực và vẫn sẵn sàng đón nhận thử thách tiếp theo”.

Theo Reuters, Space One không tiết lộ chi phí phóng tên lửa Kairos, nhưng CEO công ty Kozo Abe cho biết nó "đủ cạnh tranh" với đối thủ Rocket Lab của Mỹ.

Còn Japan Times cho hay, với vụ phóng thất bại này, Space One đã không thể trở thành công ty tư nhân đầu tiên của Nhật Bản thành công đưa vệ tinh vào quỹ đạo.

Tuy nhiên, Toyoda và các quan chức khác tin tưởng rằng, du hành vũ trụ chỉ thành công sau nhiều lần thất bại. Ông thậm chí còn từ chối gọi vụ phóng bị hủy bỏ là một thất bại và từ chối tiết lộ chi phí cũng như thời điểm cuộc điều tra có thể hoàn tất.

Space One được thành lập vào tháng 7/2018, với sự liên minh của các công ty gồm Canon Electronics, IHI Aerospace và Shimizu Corp. Liên doanh này nhằm mục tiêu chuyển các dịch vụ phóng vệ tinh của quốc gia từ khu vực công sang tư nhân, tiến tới tham vọng có thể thực hiện 20 lần phóng vệ tinh vào năm 2030.

Công ty khởi nghiệp này ban đầu dự định phóng tên lửa đầu tiên vào năm 2021. Nhưng đã phải hoãn lại 5 lần vì có sự chậm trễ trong việc mua sắm các thiết bị trong bối cảnh đại dịch Covid-19 và cuộc xung đột Nga – Ukraine.

Nỗ lực thám hiểm không gian của Nhật Bản được dẫn dắt bởi JAXA, Cơ quan thám hiểm hàng không vũ trụ Nhật Bản. Cơ quan này đã phát triển nhiều loại tên lửa khác nhau, gửi một tàu vũ trụ lên mặt trăng và mang về các mẫu tiểu hành tinh để nghiên cứu.

Các công ty Nhật Bản đang đặt mục tiêu trở thành một phần lớn hơn trong ngành kinh doanh vũ trụ toàn cầu đang phát triển, điển hình là các dự án đầu tư mạo hiểm ở nước ngoài như Space X của Elon Musk.

Vào tháng 5/2019, Interstellar Technologies có trụ sở tại Hokkaido đã phóng tên lửa do tư nhân phát triển đầu tiên của Nhật Bản vào vũ trụ, nhưng tên lửa đó không mang trọng tải vệ tinh.

Tháng trước, JAXA đã thành công trong việc phóng tên lửa H3 thế hệ tiếp theo, mang lại động lực rất cần thiết cho tham vọng phóng vệ tinh và thám hiểm không gian của quốc gia này sau thất bại của mẫu đầu tiên gần một năm trước.

Theo Văn phòng Nội các Nhật Bản, số vụ phóng vệ tinh thành công trên toàn cầu đã tăng gấp 10 lần trong thập kỷ qua, đạt kỷ lục 2.368 vào năm 2022. Trong số đó, các vệ tinh thuộc mạng lưới Starlink của SpaceX chiếm 1.632 số vụ phóng./.